Da xénese

     Había unha vez un pasado máis pasado ca o pretérito perfecto. Un pasado no os deuses se movían bailando e falaban con música. Era un tempo no que todos e ninguén eran bos. Dedicados á danza, os deuses olvidáranse de darlle aos homes a capacidade de verse a si mesmos así que todo crime se xustificaba porque o outro o facía peor.

     Se matabas a unha persoa, non pasaba nada, porque o outro matara dúas. Se roubabas unha ovella non pasaba nada, porque outro roubara un boi. E así, uns por outros, no mundo discutían todos.

     Os deuses, nun dos seus concertos, chegaron a conclusión de que os homes non podían seguir así, que necesitaban verse a si mesmos, e que había que buscar a forma de que se visen a si mesmos. Esta idea non lle gustaba a Talec, o deus bicéfalo do amor e da guerra, que cría que xa fixeran aos homes moi intelixentes, e que si eran quen de ver seus propios defectos, podían chegar a superar aos propios deuses, pero como falaban con música, Talec tivo que aceptar a proposta, senon non iría acorde cos outros deuses e a sinfonía sería un desastre.

     Como querían que visen as súas propias fealdades, fixeron un concurso para decidir cal era o deus máis feo de todos. A gañadora (ou perdedora, según se mire) foi Calianta, a deusa do deber. Ao proclamarse a máis fea do ceo, chorou ríos, mares, lagoas, pozas e fontes, máis era a deusa do deber, e tiña que cumplir, así que se tirou ao lume celeste e surxiu das lapaz convertida nun espello que baixou á terra.

     Por primeira vez, os homes e mulleres víronse a si mesmos e descubriron que non eran tan perfectos como crían, pero Talec, que seguía sin estar de acordo, concedeulle á humanidade o don da ira. Ao verse no espello, os homes e mulleres enchíanse de carraxe ao saberse imperfectos.

     Non lles gustaba, así que decidiron destruir o espello, máis as lágrimas que chorara Calianta tamén se volveran de espello, e os homes seguían véndose a si mesmos, coa diferencia de que non podían romper as bágoas da deusa.

     A medida que a visión que os homes tiñan de si mesmos se volvía máis clara, máis turbio se volvía o mundo. Co don da carraxe, os homes crearon a envexa. Ahora podían ver non só os defectos dos demáis, senón tamén as súas virtudes, e algúns suicidábanse ou mataban aos que vían máis fermosos, máis rápidos ou máis altos.

     Talec descubrira que un deus tamén se pode equivocar, e aínda que súa cabeza da guerra estaba encantada, a súa cabeza do amor non podía ver tanta destrución.

     Para que os homes non se visen tanto, o deus das dúas cabezas decidiu regalarlles aos homes o vaso. Así, cando ían beber, xa non tiñan que abaixarse a coller a auga coa boca, coma os animais, aniñándose e vendo os seus defectos.. Podían meter o líquido nun vaso e beber mirando ao ceo, dándolle así un descanso a súa sede de verse deuses.

   

   

   

Espellos

   Era unha tarde coma outras tantas na liña nº 14 do Bus Urbano Metropolitano. A xente non facía ruído por non destacar. As conversas eran en baixiño e as miradas esquivas.

   Nunha das paradas, abríuse a porta e empezou a soar unha música oitenteira. "-Disco Stu is in da house"-pensei.

   Para miña decepción, non era Disco Stu. Quen entrou coa radio a todo meter era un toliño que xa vira outras veces coa súa radio re-retransmitíndo os partidos a berro seco pola zona turística do porto.

   O toliño non vestía unha roupa fora do común: pantalóns verde pistacho, pisamierdas, unha camiseta e unha americana. Nadie crería súa condición de non fose pola forma entrecortada na que falaba e o ton alto de voz.

   Pagou o seu billete, saudou a berros ao conductor, que quedou un pouco trastocado, e sentou diante de todo.

   Tras un anaco sentado, achegou a radio, aínda funcionando, á orella e comezou unha conversación telefónica cos Bee Gees.

"-HO...HOO...HOLAAAA! QUE?...QUE?... SI SI SI SI...VALE VALE VALEEE... PE...PERO...PERO EH...EST... ESTÁ JUAN?...EST...T...A MARÏA? ...PO...PO...PORQUE QUER...I...I...A FA...LAR CON PABLO, QUE EU QUE?... VALE VALE VALE...SI SI SI SI QUERÏA FA...LAR CON PABLO...PA SABER CAN...N...DO VEN DE...E MÓNACO...POR SE V...VEN CON...MIGO, QUE E VOU TR...TRES DÍAS Á CAS...CASA D...DE MIAMI"

   A conversa, que se oía en todo o bus, espertaban sorrisos de burla compasiva nas bocas dos presentes, que atendían ao monólogo con ollos de "-Meu pobriño". Incluído eu.

   Ao rematar, volveu converter o teléfono en radio e púxose en pé, mirando o reloxo repetidamente con evidente presa. Achegouse ao conductor, preguntoulle pola súa vida, contóulle a propia e despedíose del. Todo a berros. Baixou na mesma parada ca min. Perdino de vista.

   Levaba un cacho andando cando me crucei con Jairo. Vendo súas pintas, diría que o toliño vestía mellor ca el: pantalón corto case minishort, calcetíns ata media pantorrilla, mocasíns, camisa vaquera e bolso de man. Pouco falei con el, levaba présa. Disque ía a un sitio facer algo moi importante. Dixomo xa a uns metros de min, berrando no medio da rúa.

   Seguín andando e vin que de fronte viña miña ex. Por non saudala, collín o teléfono móvil e fixen que mandaba unha mensaxe. Ela metíose nun portal.

   Nese momento, acordeime do toliño.


  "-QUE HIJO DE PUTA!" exclamei. E a xente miroume coma a un tolo.

 

 

Bus metropolitano nº14

   O olor a suor fresca tamen ocupaba o seu espacio no bus nº 14. Cada vez que se abrían as portas, unha brisa entraba no bus e destapaba o sobaco de Pandora, desatando un olor como a xofre con ovos podres. Co bus cheo de adolescentes saíndo das actividades extraescolares, o bus urbano non é un bo sitio para estar cando os termómetros marcan 23 ºC.

   Máis como pasa no campo, que os cadáveres en descomposición dos animais fan medrar as flores; unha floriña roiba, co uniforme da escola medrou entre as axilas en descomposición dos futboleiros, baloncesteiros e demáis criaturas do Señor.

   Unha melena loira e ondulada enmarcaba unha cara de non máis de 17 anos, caendo ata a metade da espalda por riba dun polo branco Made in Colexio Relixioso que terminaba nunha falda de cadro escocés granate, cortada con perfección de bisturí sobre unhas pernas brancas, como de bailarina clásica, calzadas nunhas medias, tamén granates; e uns zapatos náuticos que completaban o look de colexiala estándar.

   Pero esta non era estándar, porque a mesma roupa levaba a súa amiga e non destacaba tanto. Sería a aparente proximidade da idade ou a realización do mito erótico da colexiala sexy? Non, era o contraste da falda vermella sobre esas pernas esbeltas. Ese pequeno cacho de pernas que quedaba a vista era digno de espectáculo e mirábao coma quen mira unha obra de arte.

   Cando viu que súa princesa da boca de fresa baixaba do bus, case levado do demo baixou el por outra porta. Quería ver o espectáculo en movemento. A arte toda concentrada nos andares femininos que tentaba esconder unha non tan casta falda de colexio de monxas.

   Camiñando trás dela, ibaselle pasando pola cabeza a idea de que ao mellor podía deixar de ser un observador. Que se cadra podía chegar a ir máis alá da falda. Que se cadra podería arrancar esa falda máis o que houbese debaixo e colocarse entre esas dúas pernas, sentindo como o apertaban nun intento de resistirse.

   Xa o decidira. Ía violala. A plena luz do día. Non quitaba vista dese xogo de pernas mentras doblaban unha esquina para entrar, parece que foi Deus, nun calexón. Non podía crer que lle salise tan ben.

   Seguindo a falda cun sorriso pervertido, un sorriso imbécil, xirou a mesma esquina que un momento antes xirara a rapaza, cando un puñetazo que salía dunha melena roiba lle quitou a tontería toda.

   Mentras o sangue lle saía pola nariz, puido ver unha mancha loira que se alonxaba e escoitar a rozadura dunhas medias contra uns zapatos náuticos que se alonxaban coma quen non quere a cousa.

  "¡Mujer pensante, mujer despierta, mujer que lucha, mujer violenta!"

Teltán

    O sol saío polo norte de África o día que en Finlandia se descubríu a cura da SIDA. A noticia caeu coma auga fresca, que tamén escasea nun continenta no que, según o país no que nos atopemos, o virus abarca ao 50% da poboación.

   -"Con este descubrimento, termina unha era. Gracias ao teltán, a agonía de milleiros de enfermos, que ata agora só podían esperar á morte, terminará e poderán volver respirar libres. Será unha bocanada de aire fresco nas casas dos enfermos de todo o mundo."

   O teltán era a clave. Trátase dun mineral moi raro de composición silítica que se acha en cantidades aptas para a súa explotación en determinadas areas do continente europeo e amplas zonas do continente africano. Os milleiros de seropositivos de Botwana camiñaran durante anos arrastrando súa enfermidade, sin saber que a cura estaba baixo os seus pés.

   As fábricas de medicamentos dos países desenvolvidos comezaron a fabricar o antídoto en cantidades industriais, comercializandoo e facendo que os casos de VIH descenderan rapidamente no norte desenvolvido. E incluso a África chegaban misións humanitarias co preciado fármaco.

   Pero as reservas europeas de teltán eran escasas en Europa, polo que pronto se tuvo que recurrir ás africanas. Progresivamente, as partidas de medicamentos destinadas aos botwaneses, aos angoleños, aos congoleños, aos somalíes... foron minguando. O teltán era o novo petróleo e África volvía a ser un bocado apetitoso para o norte.

   De repente, Somalia, que posuía as reservas de teltán máis abundantes, declaráralle a guerra aos Estados Unidos, organizando un atentado contra o Capitolio. Pronto a OTAN ocupou o país, colocando un novo e mellor goberno democrático.

   Marrocos, tamén de súpeto, entrara en guerra contra Alxeria por unha mina de teltán situada fronteira entre os dous países, o que supuxo que o precio dos fármacos subise no norte, repercutindo nas partidas de medicamentos que chegaban a África.

   En Camerún, Malí e Zambia producíndose golpes de Estado por parte de forzas rebeldes apoiadas polas potencias europeas, que vían nos insurrectos á soberanía popular representada, polo que pronto a OTAN foi tamen apoiar as rebelións.

   No Chad, en Uganda e en Tanzania, "alguen" secuestraba rapaces que acababan traballando nas minas de teltán 20 horas ao día por un salario de miseria. 

   Outra vez, a riqueza do solo derivaba na pobreza do pobo, e a derrota global da SIDA, que tantas esperanzas dera a nivel global, resultou ser un perfecto negocio para os de sempre. Porque nunca chove a gusto de todos, pero sempre chove a gusto dos mesmos.

Neno somalí traballando nunha mina de teltán

   

"E saberás que meu nome é Yahvé..."

    Non era fácil ser negro a comezos do século XVIII. Moito menos si vivías en África, nunha época de potencias en desenvolvemento e potencias en subdesenvolvemento, na que o peixe máis grande administraba e comerciaba mediante a lei mercantil do saqueo co peixe máis pequeno. A cambio dos suficientes cristais de cores, armas e litros de xenebra, calquera podía comprar os escravos necesarios aos caciques africanos e medrar no negocio do tráfico de persoas, vendendo man de obra barata e obediente nas Antillas, Brasil ou Cuba.

   A Cuba chegou Kalí Zulu cando inda era un neno. Como era moi feitiño el, comprouno a muller dun terratenente, que o vestía cuns pantalóns moi exóticos e o sacaba pasear polas rúas da cidade colonial, acompañado dun moniño. Aínda que neno, e a pesar do que lle decían que os negros nacían para eso, el sabía que seu avó non cruzara o mar en barco nunca. De feito, a Kali ninguén lle dixera que existía o mar, ninguén na súa aldea o vira antes. Tamén sabía que os negros adultos sufrían traballando. Vía coma as mulleres embarazadas que facían algo mal lles vareaban o lombo, pero deitandoas boca abaixo coa barriga nun furado, para non danar ao futuro esclavo. Porque Kali tamén fora aprendendo que eles eran esclavos: menos ca animais, os fillos dos nada.

   Cando xa tuvo forza e corpo para o traballo, deixárono de vestir coa roupa exótica e mandárono case espido para as plantacións de azucre. O unico que estaba permitido alí era traballar. Se parabas, latigazos. Se esmorecías, latigazos. Se protestabas, atábante a un banco no que che rompían os osos de brazos, pernas e costelas para despois atarte a unha roda de carro, facendo que os pes tocasen a cabeza, e deixarte morrer lentamente. Kali tiña a sorte de ser forte de corpo, así que o traballo non lle era gran pesar, pero a alma tamen doe cando a un llo negan todo.

   A paciencia de Kali chegou ao seu límite cando o misioneiro apostólico Juan Perpiñá e Pibernat viñera a darlles un sermón para que cresen no seu Deus. Entre outras cousas, dixéralles:

"!Pobrecitos! No os asustéis porque sean muchas las penalidades que tengáis que sufrir como esclavos. Esclavo puede ser vuestro cuerpo: pero libre tenéis el alma para volar un día a la feliz mansión de los escogidos"

   Que eran libres? De que? De ser escravos? Aquel fora o último sermón de Juan Perpiñá...

   A noite, Kalí escapou do barracón de escravos e meteuse na cabana do misioneiro. Atoulle as mans con unhas cadeas que trouxera, mentras o misioneiro espertaba e se retorcía. "-Su alma es libre, señor, no se resista". Kalí sentouselle enriba do peito ao misioneiro e orinoulle na cara, mentras este pelexaba por respirar. "-Su alma es libre".

   Arrincou un anaco de manta e atoroulle a boca para que non berrase. Rachoulle o camisón e deitouno boca abaixo sobre a cama. Descolgou o crucifixo de enriba da parede e meteullo polo ano. Sangraba coma o porco que era. Como non paraba de espernexar, arrancou a pata dunha mesa e creboulle os fémures. O porco xa estaba a mercede de Kalí. Nos seus ollos brilaba o mesmo lume do inferno, máis había algo de xustiza divina no seu mirar. O algodón do camisón do "santiño" fora recollido por esclavos no continente. A madeira da cama pertencía a unha árbore que estaba onde ahora so había chans queimados pola esixencia de nutrintes das plantacións de azucre. E el era complice de todo eso, coas súas promesas de un mundo mellor tras a morte.

   Kalí saíu fora e colleu a vara máis fina e dura que atopou. Volveu dentro e azotou con saña ao seu inimigo.  Comezou polas pernas crevadas ata a altura do pescozo. O cura parecía un daqueles cristais de cores cos que compraran a Kalí, todo tinguido de vermello. Volveu coller a pata da mesa e tronzoulle todos os osos, ata que o matou dun golpe na cabeza.

   Cando xa estaba morto, quitoulle as cadeas e usounas para colgalo dunha viga do teito. Ao salir da Cabana, os primeiros raios do sol empezaban a asomar no horizonte, sobre o mar, facendo un rego de ouro sobre o lombo azul das augas, debuxando o camiño que algún día Kalí seguiría de volta a Guinea.

"Esos locos bajitos"

   Martín era deses rapaces que parece mentira que aínda sexan rapaces.

   Naceu no seo dunha familia atea, na que o libro do Xénese se titulaba "A orixe das especies" e o Che era o crucifixo que penduraba da parede do dormitorio dos pais. Pero Martin xa de aquela era un tipo curioso, e gustáballe coñecer, así que un día, con 10 anos, díxolle a seus pais que quería acudir a clase de Relixión na escola.

     "- E logo como se che dou por aí, Martinciño?
     - Joo, mamá, e que van todos. Vou por probar, e se non me gusta pois deixoo. Non dis que teño que                  probar cousas e ser aberto? Anda mamáaa"

   Como a nai lle pareceu un razoamento moi adulto, firmoulle a autorización para que Martin poidese recibir as clases de Relixión.

   Así comezou Martin súa expedición no mundo da Relixión, un mundo no que nunca antes entrara, no que a auga podía convertirse en viño e o Pai, o Fillo e o Espirito Santo eran unha mesma cousa. O pobre, non acostumado a tanto milagre, frsutrábase ante os seus compañeiros, que estaban acostumados a ir a misa coas súas familias ou as clases de catequese, e repetían as historias bíblicas e a súa ensinanza de memoria.

   Sobre todos os misterios da Relixión, había un que lle costaba entender por enriba de todos, así que un día preguntoulle á profesora:

    "-Profe, podo facerche unha pregunta?
     -A ver, dime...
     -O neno Xesús... Por que nace todos os anos? Nunca medra?"

Sentado fronte ao mar: a cabeza non para

"Mira que hai flores. E non son nada do outro mundo! Realmente son pitos e vaxinas que incitan aos insectos á zoofilia, convertíndoos nunha sorte de espermatozoides zumbantes -Bzzzzzzzzzzzzzzz BBBBBBBBZZzz-, como... como vibradores con alas que levan a semente masculina ao calor femenino, vibradores con sorpresa. Vibradores Kinder! Pero aínda así, que penes e que vaxinas tan fermosos. Oxalá meu pene fose así. Aínda que no fondo, non somos tan distintos a flores. Chamamos a atención con coches, con traballos de alto standing, co contido das nosas carteiras... cando no fondo solo queremos sexo. E todo vai ao sexo, coma os animais: o cervo coa maior cornamenta adoita ser o que se cepilla a máis chatis cervo. Bueno, no caso dos humanos, ter unha gran cornamenta non é tan bo, non? pero bueno, eso é un problema de convención lingüistica, sumado a unha curiosa metáfora que a saber de onde salíu. Pero si, coma flores. Teremos cores distintas, raíces distintas, cheiros distintos -Mira que cheira o condenado de Fran, el debe ser unha rafflesia desas, que disque cheiran a carne podre, puf, que cólera, un día teñolle que decir que se lave dunha puta vez, que xa me choran os ollos cando está ao meu lado, se non tivese que aguantalo todos os días, seguro que xa llo tiña dito, pero como vale máis oir ao demo, que polo menos cheira a azufre, que Fran, por cheirar, cheira a merda, pero mellor aturalo de boas, porque de malas comeza a suar e é peor. Por algo tiña que destacar ooh! Todos destacamos por algo, coma as flores. Deberíamos admitir que somos coma flores. Que si, que somos moi fermosos -Algúns, porque Lorena... Miña pobre- moi únicos, pero no fondo, somos todos o mesmo, que coño!, se fosemos todos distintos, non poderíamos decir "Ai, pois Fulanito é máis guapo ca Menganito", porque non se poden comparar cousas dintintas: a comparación é entre iguales. Se xa o dí a canción: "Tigres, leones, todos quieren ser los campeones", e que ben dixo Castelao cando dixo que un burro lle dixera que os homes non querían ser burros. O burro é moi vulgar claro, no te jode! Aínda por riba que traballa para ti, aínda o desprecias!? Ai, tache bien o conto, si señor! Pero total, todos eses aires de grandeza son para olvidar que somos débiles, coma flores, e quizás esa debilidade é o que as fai fermosas, a liviandade de quen pode morrer en calquera momento ou ser cortado. Ilusos! Mira que querer gañar un mundo do que van marchar tarde ou cedo. Queren que o mundo enteiro sexa sua coroa de pétalos, coma as flores queren ter a coroa de pétalos máis fermosa, pero o que fai grande a unha persoa é volverse pequena coma unha flor, e saber que ten o seu punto débil. En parte, eu tiven sorte, pois tras o accidente, vou sempre sentado sobre o meu punto débil, empuxando súas rodas cos meus brazos."

-A pregunta non é si cres en Deus...

-...senon, cre Deus en ti?
-O señor é meu pastor, nada me falta.
-Vamos, tío! Como cres en algo que non ves?
-Unha vez había un neurólogo relixioso e un astronauta ateo que estaban falando sobre Deus. O astronauta dixo que, tras anos de viaxar polo espacio, nunca vira a Deus. O neurólogo contestoulle que tras anos examinando cerebros, nunca vira un pensamento.
-Pero non é o mesmo. Os pensamentos síntelos. A Deus non o sintes.
-Eu si que o sinto.
-Pois eu iría a mirar eso. Escoitar voces na cabeza é un síntoma de esquizofrenia. Ademáis, a ciencia demostrou que Deus non é necesario para entender o mundo desde a creación do Universo no Big Bang.
-E a ciencia estaba alí?
-Moi seguro te vexo das tuas creencias. Ti non sabes que o sabio duda, que só os necios cren cegamente?
-Pois eu véxote moi convencido do teu ateismo...
-Touché, meu querido necio!
-Sempre fala o porco máis cheo eh?
-Vaia, que gracioso eres! Está ben. Vamos a ver quen dos dous ten a razón. Se Deus existe, fará baixar unha paloma ou algo así para evitar que esta bala che revente a cabeza.
-Se Deus existe, fará que esa bala me revente a cabeza.

"O decálogo do galego", por Manuel Rivas

   1. O paraíso tamén pode estar en Galicia. Non é chauvinismo. Por que imos ter manos autoestima que as inmobiliarias? O que lle fai falta a este país é unha man de pintura coas cores das dornas e un azul de Patinir.

   2. Somos fillos da vieira. É dicir, de Venus. En Santiago está soterrada unha deusa adolescente e o Camiño de Santiago foi sempre o da fertilidade, o da comitiva de Dionisio, usurpado pola burocracia do Santo Oficio e a multinacional das Indulxencias.

   3. Somos do partido do riso. Aquí os mortos pásano ben. Chegará un día no que en lugar de crego pediremos un mariachi que cante "Pero sigo siendo el rey"

   4. Somos larpeiros, amoita honra. Sempre nos din: "Nada de caramelos agora. Cando non teñades dentes xa comeredes todos os que queirades". Pois imos comer cos dentes as Pedras todas de Santiago.

   5. Temos vontade de estilo. Facemos ben o mal e mal o ben.

   6. Temos unha lingua propia, moi lírica, moi lercha. E un acento con moitas curvas, afrodisíaco.

   7. Somos moi de aldea: só nos interesa o planeta Terra e a estreliña do luceiro, compañeiriña da Lúa.

   8. Somos sentimentais, que pasa? A ver quen ten collóns a chorar como chorámos nós!

   9. Disque temos unha ironía británica. Mais o noso himno nacional, coa letra d'Os pinos, supera en todo ao God save the Queen.

   10. Seremos os últimos en marchar deste lugar. Chegaremos tarde ao Xuízo Final

As migas, por Manuel Rivas

  O piropo. Vai vento. Hai corpos que aman o vento e móvense contra el cunha beleza eufórica. Pola rúa de Beiramar vai unha moza de longas guedellas e un vagabundo, que adoito desvaría, chimpa o verso perfecto do máis elegante bardo: "Ai, nena! Que ben capeas o temporal!"

  O ateo. Un acontecemento editorial, un libro que en miles se anda a ler ás agochadas como divinas palabras: "Tratado de ateoloxía". Coñecín ao autor, Michel Onfray, unha intelixencia viva, humorística, e que cre nun deus: o festivo Dioniso ou Baco, ese pasarrúas. Onfray cóntame que tivo catro ameazas de morte por..."intolerante". A sutileza fanática!

  A diferenza. Xa hai ricos galegos que figuran nos primeiros postos na lista Forbes das grandes fortunas mundiais. No gueto de Penamoa hai doenzas que xa nin se estudan nas facultadesde medicina e crianzas mordidas polas ratas. Mais como é sabido, xa non hai clases sociais, senón lapsus sociais: uns nadan da abundancia e outros nadan na ambulancia.

"Me gustas cuando callas, porque estás como ausente"

   Érase un home a unha calificación pegado, con unha tontería superlativa. Un pelota felón e escriba. E por riba feo. Por enriba de todo, estaba un número dez marcado en vermello sobre o examen. O demáis non importaba. E a manía converteuse en enfermidade. Os espertos decidiron chamala "síndrome do can excitado", polo movemento frenético que experimentaba o suxeito no seu rabo cando recibía unha aprobación.

   

   Pouco a pouco, foi baixando o nivel de calificacións, ata conformarse con unha palmadiña na espalda. Pedía calificación polo seu comentario serio, polo seu comentario inxenioso, polo seu comentario observador, polo seu comentario lóxico, polo seu comentario crítico, polo seu comentario adulador, pola súa narración, pola súa novela, polo seu relato corto, polo seu relato breve, polo seu microrrelato, polo seu conto, polo seu poema, polo seu verso renacentista versolibrista, polo seu verso vangardista versolibrista, polo seu caligrama versolibrista, polo seu soneto versolibrista (todo versolibrista), pola súa teoría filosófica, pola súa teoría filosófica sobre Heráclito, pola súa teoría filosófica sobre Parménides, pola súa teoría filosófica sobre Sócrates, pola súa teoría filosófica sobre os sofistas, pola súa teoría filosófica sobre Platón, pola súa teoría filosófica sobre Aristóteles, pola súa teoría filosófica sobre Santo Tomás, pola súa teoría filosófica sobre San Agustín, pola súa teoría filosófica sobre Descartes, pola súa teoría filosófica sobre Descartes, pola súa teoría filosófica sobre Kant, pola súa teoría filosófica sobre Marx, pola súa teoría filosófica sobre Nietzsche, pola súa opinión sobre a expropiación de YPF, pola súa opinión sobre o papel de Fraga na democracia, pola súa opinión sobre a oratoria de Cicerón, pola súa opinión sobre a obra de Kafka, súa opinión sobre a teoría da relatividade, súa opinión sobre a relixión, súa opinión sobre os anarquistas rusos na revolución de Outubro, súa opinión sobre o cine de Berlanga, súa opinión sobre a pintura de Jackson Pollock, súa opinión sobre...

   Súa universalidade de temas só era superada pola súa ignorancia na maioría deles. O caso é que súa vida converteuse nun continuo examen. Pasou da teoría á práctica, e comezou a pedir nota cada vez que encestaba un papel na papeleira, cada vez que chutaba unha pelota, cada vez que fornicaba coa súa moza...

   O estrés provocado por un continuo intento de dar a nota, é decir, por non baixar a súa media de calificacións, comezou a provocarlle tics nerviosos que se traducían nun non parar de chasquidos de dedos e unha sonrisa forzada de frustración, provocada pola impotencia; impotencia de non manterse sempre no mesmo nivel, quero decir.

   O caso é que os seus chasquidos de dedos xogaronlle unha mala pasada o día que se presentou ao exame práctico de ingreso nos TEDAX. A calificación recibida foi todo un boom entre os demáis examinados. Por favor, non vos riades. Non é broma. É tan serio como parece.

   No seu epitafio, alguén, a moi mala fé, escribio "Insuficiente".

Un éxodo de escuras formigas

                                                                           *
   Decían os vellos (algún aínda se acorda) que a San Andrés de Teixido vai de morto que non foi de vivo. E ata para eso hai xerarquías. Quen foi bo en vida, poderá ir feito un paxaro; quizás un corvo ou unha gaivota. Quen non foi tan bo, con sorte irá convertido nun raposo ou nun lobo, que non é tan cómodo como volar, pero polo menos teñeno máis fácil ca os que foron malas persoas. As malas persoas van convertidas en bichos, en pequenos escaravellos, en formigas, en escolopendras... seres diminutos, detestables, que arrastrarían os seus corpos despois de mortos para cumplir coa peregrinación obrigada. No cemiterio de Laxe, por un oco que tiña a fronte dun dos nichos, salíu a luz unha escolopendra.

  Movíase torpe, pois ainda non coordinaba moi ben as súas 52 patas. Todo se vía distinto. Todo lle parecía enorme. Baixou como pudo pola parede, ata que, pola falta de práctica, caeu ao chan, rompéndose varias patas. Seu novo sangue de escolopendra era da cor do pus: amarelo, grumoso. Ademáis, desprendía un olor abafante que se mesturaba co olor a morto que desprendía seu corpo, recén saído dun cadaver. Arrastrouse como puido ata unha pociña que estaba preto dela, mirando de quitarse aquel tufo a podredume e pecados redimíndose. Avanzaba despacio, facendo gran esforzo coas suas patiñas, raiando o seu novo ventre de queratina, sufrindo.

  Chegou á poza e meteuse nela onde non lle cubría. Non estaba soa. Preto había un formigueiro. Máis preto ainda, había unha formiga exploradora. E vío á escolopendra ferida. E a escolopendra ferida vío como a formiga exploradora se metía no formigueiro. E tamén vío como saían do formigueiro 20 ou trinta formigas máis. E esas 20 ou trinta formigas viron á escolopendra ferida. E tiñan fame. A escolopendra viuse fuxir; viuse arrastrar tan rápido como llo permitían as patas que lle quedaban e o peso morto das patas rotas, que agora pesaban o dobre por estar molladas. Viu como as formigas a libraban dese peso, arrincándolle as patas mortas, volvendo encher o aire do olor dese pus que tiña por sangue. Viu que, nun xesto altruísta, as formigas tamén lle quitaban as patas que tiña sás. Viu como as devoraban e volvían a por máis. Viuse morrer devorada, envolta en formigas e un pus mal chamado sangue. De repente viu ao seu salvador.

  Algunhas formigas tentaron fuxir ante a aparición do deu inimigo natural por excelencia: un neno. Con un pauiño, o neno empezou a pisar ás formigas. Despedazábaas. Mutilábaas. Por todos lados cabezas de formigas, abdomes de formigas, patas de formigas, antenas de formigas... e nada no seu lugar natural. Todo mesturado. Todo cheo de ese pus sanguiñolento e apestoso. O neno acabou con todas as formigas. A escolopendra, malferida pero viva, mirou hacia o neno, para ver a cara do seu salvador, para darlle as grazas. En vez deso, viu que o pauiño xusticieiro apuntaba agora cara ela e a tiraba dun empurrón cara a entrada do formigueiro, onde as formigas soldado buscaban, de moi mal xenio, ao causante da masacre, dispostas á matar.

**

   Acabara de ler "Un éxodo de escuras formigas" e tivera que ir ao baño. Non lle sentara moi ben ao seu estómago, e menos despois de comer. Ali quedaban os espaguetis case enteiros (non lle gustaba masticar) a medio dixerir. "-Como alguén pode coller un verso de Sabina e modificalo para dar título a algo tan repulsivo..." Porque no fondo era un sensible. As tatuaxes e as pintas de malote eran pola banda na que estaba. Ou estabas nunha banda ou non eras ninguén. Asomouse a ventá mentras secaba a suor da vomitona. Alá embaixo, todos parecían formigas atontadas, indo e vindo, vindo e indo. Sentíase poderoso, tiña a sensación de que podería aplastar a esa multitude de puntiños que se movían pola rúa.

   Volveu ao ordenador e vío que, de repente, aparecéralle unha segunda parte a "Un éxodo de escuras formigas". Lío que nesa segunda parte estaba escrito o que acabara de facer, o que estaba facendo e o texto aínda seguía. Empezáronlle a picar as pernas, tal e como poñía no texto. Rascouse sen mirar cal era a causa dese formigueo. Estábase asustando. E quen escribía xa o sabía. Vio pasar unha formiga correndo polo escritorio e aplastouna. Leeu que o autor do texto xa contara con esa formiga e agora o texto pronosticáballe un aumento nese formigueo, e outra formiga sobre o escritorio, a que miraría estrañado, pero deixaríaa ir. Xa non era dono de seus actos. O texto gobernaba a súa vida. O texto indicáballe que se volvera rascar, que o formigueo aumentaba, pero que non mirara aínda. Estaba empezando a poñerse nervioso. Quería mirar, pero algo yo impedía. O formigueo xa estaba a altura da cintura e xa empezaba a doer. Puido mirar para o chan por fin, pero non o viu. Aos seus pes agolpábase unha marabunta, subíndolle polas pernas. Agora tiña que correr. Saíu correndo a rúa. Agora xa non era formigueo: estábano comendo vivo. Correu ata que as formigas lle destrozaron os tendóns e caeu ao chan.

   Unha vez no chan, revolveuse como se revolve un rato mentras está na boca da serpe e o veleno aínda non fixo a súa función. Agora as formigas dividíanse e avanzaban en distintas columnas polo seu corpo arriba. Por un momento sentiunas entrar polo seu membro viril, pero a sensación durou pouco. Unha das columnas empezara a comer a medula espiñal, polo que de cintura para abaixo estaba nun estado de completa insensibilidade. Pouco a pouco, todo foron formigas. Súa saliva era negra. Seu estómago estaba cheo de diminutas bocas famentas. Respiraba un continuo pataleo de formigas. De súpeto, alguén apagou a luz. O último que sentiu foi un formigueo dentro da cabeza e ás formigas comezando a devorar seus ollos.

Se poidera seguir lendo, chegaría a ver a súa morte.

Desconto en filósofos

-Por que ou porque?
-Por que?
-E por que por que?
-Porque por que, que?
-Pois porque por que.
-E por que?
-Porque non é porque
-Por?
-Que?
-Que de que?
-Que por que por que e non porque?
-Pois porque é por que e non porque?
-No, porque por que non é porque, e si porque é porque entón non é por que.
-Pero si é por que, non pode ser porque, porque por que e porque non son o mesmo.
-O mesmo que?
-Boh! Mira! Que teño a razón.
-E por que?
-Porque por que non é porque e porque non é por que
-Pero porque tampouco pode ser por que, nin por que pode ser porque.
-Entonces teño a razón.
-E por que?



Non se sabe o que lle contestou, pero ía armado.

O fotógrafo de miserias

   A fotografía tivo uns comezos dificiles. No amencer da fotografía, a xente non quería ser retratada, pois pensaba que a foto levábase a alma do retratado. Aínda que algunhas persoas maiores o siguen crendo, hoxe en día xa non existe ese medo á fotografía e esta goza de certo prestixio.

  Todo o mundo saca fotos, xa sea co móvil ou coa cámara máis moderna do mercado. Fotos de paisaxes, de persoas, de flores, de froita, de coches, de motos, de cabalos, de gatos, de paxáros, de tigres, de cans, de ovellas, de monos, de insectos, de peixes, de avións, de igrexas, de bancos, de edificios modernistas, de edificios clásicos, de edificios vangardistas, de ceniceros, de vasos de café vacíos, de papeleras, de tapas de alcantarilla, de patinadores, de colchóns, de moreas de basura, de debuxos, de funcións teatrais, de sucesos felices, de bicos, de esceas de sexo, de momentos tristes, de guerras... De todo un pouco, vaia.

  Incluso había un fotógrafo que se dedicaba a retratar a miseria da xente que o rodeaba. Como fotógrafo que era, non cría que a cámara roubase a alma do fotografiado, por eso non lle importaba fotografar aos máis miserables. Sabía que nin lles daba nin lles quitaba nada. Fotografou pobres, famentos, refuxiados de guerra, exiliados, emigrantes, inmigrantes, labregos, mendicantes, mineiros, nenos da rúa, prostitutas, mariñeiros, marxinados, vagabundos, orfos, feirantes... e todos miserables.

  As suas fotos daban a volta ao mundo. Fíxose famoso e incluso ganou un Pulitzer. No último día da sua vida, que en principio non ía selo, decidiu mirar as fotos que sacara e que o fixera famoso. Viu  pobres, famentos, refuxiados de guerra, exiliados, emigrantes, inmigrantes, labregos, mendicantes, mineiros, nenos da rúa, prostitutas, mariñeiros, marxinados, vagabundos, orfos, feirantes... e todos miserables, e entón estremeceuse. Cada retratado,  cada pobre, cada famento, cada refuxiado de guerra, cada exiliado, cada emigrante, cada inmigrante, cada labrego, cada mendicante, cada mineiro, cada neno da rúa, cada prostituta, cada mariñeiro, cada marxinado, cada vagabundo, cada orfo, cada feirante, cada miserable que aparecía nas suas fotos era unha persoa a que puido axudar e non axudou, que so se limitou a mirar e apretar un botón. Cada retratado, ainda que miserable, conservaba a sua alma enteira. O fotógrafo fora perdendo anacos da sua cada vez que mirou e non actuou. E entón non quixo vivir máis. Non podía vivir máis.

Esta foto é a gañadora do premio Pulitzer de 1994. Foi tomada en Sudán, durante unha gran fame que asolou o país, nun campo de refuxiados da ONU. Na foto, un voitre agarda a morte do neno en primeiro plano, completamente desnutrido. O autor da fotografía foi Kevin Caarter. Tres meses despois de tomar esta fotografía, Caarter entrou nunha fonda depresión que o levou ao suicidio, xa que non podía aturar na sua conciencia o peso de non ter axudado a ese neno, de só limitarse a sacar a foto.

 

 

Pleisteixon, ou algo así.

  Era moi listo. Sabía moitas cousas que lle ensinara sua nai. Sabía, por exemplo, que tiña un só apelido porque non tiña pai, que sua nai chamara a París e trouxérallo unha cegoña. Facíale moita gracia cando a xente do poblado lle preguntaba por seu pai. Non acababan de entender que o trouxera unha cegoña, que el era especial. Ou quizás si o sabían, por eso se rían cando llo preguntaban.

  

  Sabía que Deus era un conto da súa nai, que a comida que ela traia á casa comprábaa gracias aos cartos que os señores da cidade lle daban cando se sentaba na porta do supermercado, que a vira el un día que a seguira sen que se decatase. Que bos eran os señores da cidade, que lle daban os cartos que lle sobraban! Había uns señores tan bos que viñan polo poblado cos seus coches grandes e ofrecianlle a sua nai moitos más cartos dos que lle daban os señores do supermercado. El nunca entendeu por que a mamá non quería ir con eles.

  Tamén sabía que os reis magos non existían, que vira moitas veces ao seu avó fabricar as bonecas que logo aparecían na camiña de sua irmá na mañá do 6 de xaneiro. E incluso algunha vez vira a sua nai colocandolle a el a tableta de chocolate que comía todas as mañas de reis e que lle gustaba tanto.

  Ríase dos nenos da cidade que tiñan que levar zapatos. A el non lle facían falla, xa que, onde el vivía, o chan era de terra e podía pisar descalzo tranquilamente, sentindo o pó e a herba baixo os pes.

  Pero non era tan listo. Había cousas que non entendía. Non entendía, por exemplo, como había que facer para que un anaco de terra fose teu. Vira moitas veces anacos de terra rodeados de valos aos que sua nai lle decía que non entrara, porque tiñan dono, pero onde había que ir para ser dono dese anaco de terra? Cando descubrise a onde había que ir, quería coller para el o prado de Verdemar, que daba aos cantís e que en verán se enchía dunhas floriñas moi bonitas.

  Tampouco entendía por que a xente da cidade compraba botellas de auga ou mazás, cando el comía ata fartar das mazás que medraban en Hortadamoura e bebía de balde na fontiña que alí había e que, cando era tempo, a auga sabía a mazá.

  Non entender isto dáballe un pouco de medo, porque eran cousas que Xan Roxo, o tolo do poblado, tampouco entendía.

  Un día chegou polo poblado un home rico. Seu avó dixéralle que había homes ricos e homes pobres, do mesmo xeito que había nenos ricos e nenos pobres. Este home rico dixo que quería ser un home bo, e que por iso nos traia os xoguetes que o seu fillo deixara atrás, agora que cumplira os 18 anos e marchara estudar a Alemania. A el deulle un xoguete moi raro, que disque era o favorito dos fillos ricos dos homes ricos.

  -Que é isto?

  -Unha Play Station.

  -Unha que?

  -Unha Play Station.

  -E para que sirve?

  -Serve para xogar aos avións, aos coches, ao fútbol, a disparar...

  Mirou estrañado ese aparello que se chamaba Pleisteixon, ou algo así. "Vaia xoguetes máis raros teñen os nenos ricos." E collendo a Pleisteixon coas dúas mans, marchou correndo e decindo "Vruum, vruum, vruuuuuuuuuuuuuuuuuuuuum"

"Din que os sorrisos máis auténticos son os dos nenos pobres"

  

Non compres perdices.

  Sucedeu en San Valentín. É unha destas historias que nin teñen un "Había unha vez...", nin sucede nun país moi lonxe, nin o cociñeiro prepara as perdices. Estaba nun bar, co periódico aberto, mirando a xente que entraba e saía. "Este tuvo un mal día". "Esta acaba de saír do traballo, e ninguén a espera con unha rosa". "Este está namorado".

 Acababa de entrar nun bar un home novo. Corpulento. Suas enormes mans facían parecer máis patética a rosa que suxeitaban con medo, temblando de nervios, procurando non esmagala. Era un detalle humilde, pero tenro, coma os que se fan querendo. Estaba namorado, e algo me decía que pronto ía a saber de quen.

  

  Pediu unha cervexa. Na sua cara reflexábanse moitos pensamentos mentras trataba de limpar co dedo mollado en cuspe unha mancha furtiva que descubrira na sua camisa a ultima hora. E nesto entrou ela. Díronse dous bicos. Unha rapaza fermosa, de rasgos afiados e pelo escuro. El víase que estaba namorado. Ela tamén o estaba, pero tiña algo raro.

  Falaron. Non cheguei a oir de que, pero na conversa non se debiu falar da rosa que el tiña gardada e coa que non se atreveu a sorprendela. Vamos, tio! Saca a rosa, que o estas deseando!. Pero nada. Falaban. Os nervios non o deixaban moverse, so escoitar e sonreír. Empecei a pensar que non era ela a destinataria da rosa. A el notábaselle, estaba namorado. A ela tamen se lle notaba, pero había algo...

  De súpeto vin ese algo: unha rapaza loira entraba pola porta con un ramo de rosas. "Feliz día dos namorados, meu amor!". Ao oir isto, a rapaza morena levantouse da cadeira e foi cara a rapaza loira. Bicáronse. Creo que empezaba a entender o que pasaba alí. El estaba namorado. Ela tamén. El queríaa. Ela era lesbiana.

  As dúas rapazas despedíronse del e marcharon celebrar o seu día. El sacou a sua humilde rosa. Bicouna e pousouna enriba da mesa. Quedou mirando para a sua cervexa, xa quente, que el sentiría tan fría. 

  "Camareiro, lévelle unha botella de viño a aquela mesa. Págoa eu", dixen. "Que esté anestesiado para cando volva a águia", pensei.

"Prometeo encadeado", por Rúbens.

  

Poema XX, por Pablo Neruda

Puedo escribir los versos más tristes esta noche.

Escribir, por ejemplo: «La noche está estrellada,
y tiritan, azules, los astros, a lo lejos».

El viento de la noche gira en el cielo y canta.

Puedo escribir los versos más tristes esta noche.
Yo la quise, y a veces ella también me quiso.

En las noches como ésta la tuve entre mis brazos.
La besé tantas veces bajo el cielo infinito.

Ella me quiso, a veces yo también la quería.
Cómo no haber amado sus grandes ojos fijos.

Puedo escribir los versos más tristes esta noche.
Pensar que no la tengo. Sentir que la he perdido.

Oír la noche inmensa, más inmensa sin ella.
Y el verso cae al alma como al pasto el rocío.

Qué importa que mi amor no pudiera guardarla.
La noche está estrellada y ella no está conmigo.

Eso es todo. A lo lejos alguien canta. A lo lejos.
Mi alma no se contenta con haberla perdido.

Como para acercarla mi mirada la busca.
Mi corazón la busca, y ella no está conmigo.

La misma noche que hace blanquear los mismos árboles.
Nosotros, los de entonces, ya no somos los mismos.

Ya no la quiero, es cierto, pero cuánto la quise.
Mi voz buscaba el viento para tocar su oído.

De otro. Será de otro. Como antes de mis besos.
Su voz, su cuerpo claro. Sus ojos infinitos.

Ya no la quiero, es cierto, pero tal vez la quiero.
Es tan corto el amor, y es tan largo el olvido.

Porque en noches como ésta la tuve entre mis brazos,
Mi alma no se contenta con haberla perdido.

Aunque éste sea el último dolor que ella me causa,
y éstos sean los últimos versos que yo le escribo.
                                                                                               

"Xoven sentado fronte ao mar", de Hyppolite Frandlin

Así canta El Cabrero

Presa está la libertad 

en la cárcel del dinero,

entre rejas encadená 

y tiene por carcelero 

el engaño y la maldad. 

Eso es una humillación,

el hincarse de rodillas. 

Tiene muy poco valor

to aquel hombre que se humilla 

cuando lleva la razón.

N. Chomsky "10 estrategias de manipulación"

1. La estrategia de la distracción. El elemento primordial del control social es la estrategia
de la distracción que consiste en desviar la atención del público de los problemas
importantes y de los cambios decididos por las élites políticas y económicas, mediante la
técnica del diluvio o inundación de continuas distracciones y de informaciones insignificantes.
La estrategia de la distracción es igualmente indispensable para impedir al público
interesarse por los conocimientos esenciales, en el área de la ciencia, la economía, la
psicología, la neurobiología y la cibernética. ”Mantener la Atención del público distraída, lejos
de los verdaderos problemas sociales, cautivada por temas sin importancia real. Mantener al
público ocupado, ocupado, ocupado, sin ningún tiempo para pensar; de vuelta a granja como
los otros animales (cita del texto ‘Armas silenciosas para guerras tranquilas)”.

2. Crear problemas y después ofrecer soluciones. Este método también es llamado
“problema-reacción-solución”. Se crea un problema, una “situación” prevista para causar
cierta reacción en el público, a fin de que éste sea el mandante de las medidas que se desea
hacer aceptar. Por ejemplo: dejar que se desenvuelva o se intensifique la violencia urbana, u
organizar atentados sangrientos, a fin de que el público sea el demandante de leyes de
seguridad y políticas en perjuicio de la libertad. O también: crear una crisis económica para
hacer aceptar como un mal necesario el retroceso de los derechos sociales y el
desmantelamiento de los servicios públicos.

3. La estrategia de la gradualidad. Para hacer que se acepte una medida inaceptable,
basta aplicarla gradualmente, a cuentagotas, por años consecutivos. Es de esa manera que
condiciones socioeconómicas radicalmente nuevas (neoliberalismo) fueron impuestas
durante las décadas de 1980 y 1990: Estado mínimo, privatizaciones, precariedad,
flexibilidad, desempleo en masa, salarios que ya no aseguran ingresos decentes, tantos
cambios que hubieran provocado una revolución si hubiesen sido aplicadas de una sola vez.

4. La estrategia de diferir. Otra manera de hacer aceptar una decisión impopular es la de
presentarla como “dolorosa y necesaria”, obteniendo la aceptación pública, en el momento,
para una aplicación futura. Es más fácil aceptar un sacrificio futuro que un sacrificio
inmediato. Primero, porque el esfuerzo no es empleado inmediatamente. Luego, porque el
público, la masa, tiene siempre la tendencia a esperar ingenuamente que “todo irá mejorar
mañana” y que el sacrificio exigido podrá ser evitado. Esto da más tiempo al público para
acostumbrarse a la idea del cambio y de aceptarla con resignación cuando llegue el
momento.

5. Dirigirse al público como criaturas de poca edad. La mayoría de la publicidad dirigida
al gran público utiliza discurso, argumentos, personajes y entonación particularmente
infantiles, muchas veces próximos a la debilidad, como si el espectador fuese una criatura de
poca edad o un deficiente mental. Cuanto más se intente buscar engañar al espectador, más
se tiende a adoptar un tono infantilizante. Por qué? “Si uno se dirige a una persona como si
ella tuviese la edad de 12 años o menos, entonces, en razón de la sugestionabilidad, ella
tenderá, con cierta probabilidad, a una respuesta o reacción también desprovista de un
sentido crítico como la de una persona de 12 años o menos de edad.

6. Utilizar el aspecto emocional mucho más que la reflexión. Hacer uso del aspecto
emocional es una técnica clásica para causar un corto circuito en el análisis racional, y
finalmente al sentido critico de los individuos. Por otra parte, la utilización del registro
emocional permite abrir la puerta de acceso al inconsciente para implantar o injertar ideas,
deseos, miedos y temores, compulsiones, o inducir comportamientos…

7. Mantener al público en la ignorancia y la mediocridad. Hacer que el público sea
incapaz de comprender las tecnologías y los métodos utilizados para su control y su
esclavitud. “La calidad de la educación dada a las clases sociales inferiores debe ser la más
pobre y mediocre posible, de forma que la distancia de la ignorancia que planea entre las
clases inferiores y las clases sociales superiores sea y permanezca imposible de alcanzar
para las clases inferiores”.

8. Estimular al público a ser complaciente con la mediocridad. Promover al público a
creer que es moda el hecho de ser estúpido, vulgar e inculto…

9. Reforzar la autoculpabilidad. Hacer creer al individuo que es solamente él el culpable
por su propia desgracia, por causa de la insuficiencia de su inteligencia, de sus capacidades,
o de sus esfuerzos. Así, en lugar de rebelarse contra el sistema económico, el individuo se
auto desvalida y se culpa, lo que genera un estado depresivo, uno de cuyos efectos es la
inhibición de su acción. Y, sin acción, no hay revolución!

10. Conocer a los individuos mejor de lo que ellos mismos se conocen. En el transcurso
de los últimos 50 años, los avances acelerados de la ciencia han generado una creciente
brecha entre los conocimientos del público y aquellos poseídos y utilizados por las élites
dominantes. Gracias a la biología, la neurobiología y la psicología aplicada, el “sistema” ha
disfrutado de un conocimiento avanzado del ser humano, tanto de forma física como
psicológicamente. El sistema ha conseguido conocer mejor al individuo común de lo que él
se conoce a sí mismo. Esto significa que, en la mayoría de los casos, el sistema ejerce un
control mayor y un gran poder sobre los individuos, mayor que el de los individuos sobre sí
mismos.

Comprar, tirar, comprar

-Esto non pode ser! Viches as noticias? Urdangarín roubou non sei cantos millóns de euros! Increible! E como non queren que a xente faga negocios polo negro pa poder chegar a fin de mes, cando estes cabróns rouban millóns e ainda salen defendendoos!
-Xa! Son uns ladróns! Queren sacar cartos de todos lados! Mira o da ley SOPA, que atentado contra a liberdade de expresión!
-Xa! E viches os medios, coa morte de Fraga? Ahora resulta que era un demócrata. No, si xa o dixo Malcolm X, "Se non estas prevenido contra os medios de comunicación, faránche odiar ao oprimido e amar ao opresor".
-Xa! Pero eso que máis da? Ganou a Barça! Uuuh! Xa nada importa, porque ganou o Barça! Dende logo, se Marx estivera vivo hoxe, en vez de que a igrexa é o opio do pobo, diría que o é o futbol.
-Xa! Dios! Tiña que volver Lenin! Seguro que nos implantaba a terceira república cagando ostias...
-Xa! Ou que resucitara o Che e viñera facer a revolución aqui
-Xa! Pero bo, total, a xente non pensa, prefire estar escoitando a Justin Bieber
-Xa! Dios! Da unha rabia... Alguén tiña que facer algo
-Xa! Se volvera Durruti...
-Xa!
-Xa
-Xa....